دستیابی به الگوی بهینه زیست در شهرها از اهداف برنامه ریزی شهری است. در این راستا یکی از جنبه های اصلی ساخت شهرها مبتنی بر برنامه های شهری، برنامه ریزی کاربرد زمین شهری است. در برنامه ریزی کاربرد زمین شهری تمام جوانب اجتماعی، اقتصادی، محیطی زمین، مزایا و مضرات مورد بررسی قرار می گیرند که بر پایه دو اصل توسعه پایدار و ارتقا کیفیت زندگی در پی دستیابی به اهدافی چون: توزیع متعادل کاربردها، جلوگیری از تداخل کاربردهای ناسازگار، تدوین معیارها و استانداردهای کاربرد زمین و جز آن است. از دهه 1960 میلادی، با توسعه روش های کمی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، مدل های کاربردی تخصیص کاربرد زمین، که هر یک از رهیافت های نظری جداگانه ای منتج شده بودند کاربرد بسیاری در حرفه برنامه ریزی شهری یافتند تا برنامه ریزان شهری با آگاهی کامل از این مدل ها و کاربرد آن بتوانند استفاده بهینه از زمین را سامان بخشند. به علت گستردگی و پیچیدگی این مدل ها به ویژه در سال های اخیر، مطالعات و پژوهش های زیادی پیرامون مدل سازی کاربرد زمین، روشن نمودن پیشینه مدل ها و امکانات کاربردی آن ها با ارائه طیف گسترده ای از رهیافت ها که تغییرات گذشته کاربرد زمین را تحلیل و تشریح کرده و تغییرات ممکن آتی را شبیه سازی می نمایند، صورت گرفته است.در این راستا این نوشتار تلاش دارد، روش ها و مدل های مورد استفاده در تغییر و تخصیص کاربرد زمین شهری را ارائه نماید. بنابراین در جهت دستیابی به این هدف در ابتدا به صورت اجمالی به معرفی روش های متداول در زمینه تخصیص و تغییر کاربرد زمین شهری می پردازد و در ادامه سه گونه مدل که به عنوان ابزاری برای درک بهتر فرایند تخصیص و تغییر کاربرد زمین شهری به کار می روند را تا آنجا که این نوشتار فرصت می دهد، معرفی می نماید. این سه گونه عبارتند از: مدل های تخصیص کاربرد زمین، مدل های بهینه سازی الگوی پایدار کاربرد زمین مبتنی بر اهداف چندگانه و مدل های تخصیص کاربرد زمین در مناطق چند مرکزی.تخصیص کاربرد زمین فرایندی پویا و پیچیده است که سیستم های طبیعی و انسانی را به یکدیگر متصل می نماید و تاثیر مستقیم بر تمام فعالیت های انسانی دارد. مهم ترین مدل های این دسته مدل Cellular Automata، فنون بهینه سازی، مدل های شبیه سازی مبتنی بر قوانین و مدل های چندکنشگر هستند. این مدل ها بر اساس اصول اقتصادی و میانکنش فضایی عمل می کنند. مدل های بهینه سازی الگوی پایدار کاربرد زمین مبتنی بر اهداف چندگانه، بر پایه سطح توسعه تراکم واحد همسایگی، قیود در نظر گرفته شده توسعه درون زا و همسازی کاربرد زمین را از طریق نیاز به تخصیص کاربرد زمین به شکل پیوسته و فشرده ترویج می دهد. این مدل تداخل اهداف توسعه فضاهای باز، توسعه درونی و همسازی کاربرد زمین واحدهای همسایگی و هزینه فاصله از نواحی شهری را کاهش می دهد.مدل های تخصیص کاربرد زمین در مناطق چند مرکزی بهنگام شده ساختار مدل لاوری و پوتمن است و به جای تخصیص اشتغال اولیه و ثانویه دسته بندی متفاوتی ارائه نموده است که بعنوان کاربرد ویژه دسته بندی های مدلسازی حمل و نقل تلقی می شوند. در این مدل تخصیص کاربرد زمین با دسترسی به حمل و نقل همگانی در آمیخته است و ترکیب مدل های تخصیص کاربرد زمین و مدل های برنامه ریزی حمل و نقل برای مناطق چند مرکزی صورت گرفته است.

بایگانی داده ها به شیوه نوین و فناوری اطلاعات این فرصت را فراهم آورده است تا در روش های بایگانی و نمایش اطلاعات علوم زمین تجدید نظر شود. پایگاه داده های علوم زمین باید دارای سازوکاری باشد تا بتواند دست یابی به داده های روزآمد شده در گستره علوم زمین را به فراخور نیاز کاربران درخواست کننده داده ها به آسانی فراهم کند. الگوی داده های این پایگاه باید چندان انعطاف داشته باشد که زمینه های گوناگون اطلاعات دانش زمین را در بر گیرد و این اطلاعات را به گونه ای بازنمود کند که پیشرفت علوم زمین نتواند موجب کهنگی پایگاه های داده شود. یکی از مهم ترین اهداف این الگوی داده عبارت است از ساده سازی فرایند تولید داده های اشتقاقی به فراخور نیاز کاربران، به ویژه در زمینه های بررسی و تفسیرهای زمین ساختی، ارزیابی خطر و کاوش های معدنی. چنین داده هایی باید مبتنی بر اطلاعاتی برگرفته از منابع متعدد باشند. موجودیت های داده ای پایه را می توان به سه دسته تقسیم بندی کرد: داده های مکانی، اندازه های کمی و توصیف ها. هدف الگوی داده مفهومی در علوم زمین، فراهم آوردن اطلاعات از منابع گوناگون در قالبی همخوان، منعطف و جستجوپذیر است تا تفسیر داده های علوم زمین به شکل بهینه ای انجام پذیر شود. با توجه به اهمیت نقشه در تفسیر داده های علوم زمین، در این پژوهش نقشه زمین شناسی مبنای الگوی داده مفهومی است و بر اساس آن دامنه های مورد نیاز تعریف شده اند. الگویی که در این مقاله بررسی می شود، بیانگر چارجوبی مفهومی و ذهنی است که می تواند داده های میدانی پیشین و پسین و به عبارتی داده های برگرفته از منابع پیش تر منتشر شده و امروزی را در چارچوبی مشترک جای دهد. الگوهایی که در این مقاله آورده شده، در قالب نمودارهای زبان الگوسازی یکسان (Unified Modeling Language: UML) ارایه شده اند.

زمینه و هدف: امروزه حکمروایی زمین به عنوان کارآمدترین شیوه اداره مسایل زمین مطرح شده است؛ پژوهش حاضر با قبول زمین به عنوان یک منبع و کالای محلی در سطوح شهری، سطح محلی را شایسته ترین نهادِ رسمیِ تحت لوای دولت مرکزی برای مدیریت آن می داند. این پژوهش به واکاوی وضعیت مدیریت زمین شهری در ایران و معرفی الگوی پیشنهادی جدید با عنوان الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری در جهت کارآمدی آن پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش با استراتژی استقرائی و ترکیبی از روش های کمی و کیفی در سه سطح فضایی (ایران، استان گلستان و شهر گرگان) ارائه می گردد. جامعه آماری نیز نهادهای اصلی متولی حوزه زمین شهری و مراجعه کنندگان به آنها در سال 1398 می باشد. گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی و برای تحلیل داده ها از مدل اسپیرمن با نرم افزار آموس و روش سوات و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی((QSPM استفاده گردید. یافته ها: ترتیبات نهادی ناکارآمد، نبود یکپارچگی (افقی و عمودی) نهادهای مرتبط با زمین به حکمروایی ضعیف زمین و کارایی اقدامات دامن می زند. تحلیل ها نشان دادند متغیر مستقل یکپارچگی توافق گرا بیشترین مجموع تاثیرات را بر متغیر وابسته دارد و الگوی پیشنهادی پژوهش(حکمروایی یکپارچه زمین شهری) و مدیریت پایدار زمین شهری از نظر آماری رابطه معنی دار دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدیریت زمین شهری در ایران متمرکز، بسته و ناکارآمد است که سطوح محلی بصورت کارگزار عمل میکند. در نهایت الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری مبتنی بر تدوین چشم انداز مشخص فرانهادی و سیاست راهبردی یکپارچه فرانهادی با هماهنگی و اجماع گرایی تمام متولیان وبازیگران با تفویض بخشی از اختیارات دولت به پایین ترین سطح نهادهای محلی به همراه ظرفیت سازی های لازم پیشنهاد گردید.

پارادایم بلند مرتبه سازی رویکردی نوین در برنامه ریزی شهری برای استفاده بهینه از اراضی شهری است­، اما احداث این شکل بناها همواره با چالش­هایی روبرو بوده است. در نتیجه هدف پژوهش تاثیر بلندمرتبه سازی بر نحوه­ی گسترش افقی شهر، حقوق همجواری و حل مشکل زمین در دو منطقه 2 و 4 شهر و مقایسه آن با همدیگر و اثرات مثبت و منفی این الگو در این دو منطقه و در نتیجه ارائه راه کار مناسب برای استفاده بهینه از ساختمان­های بلندمرتبه و کاهش اثرات سوء آن و به حداقل رساندن معایب چنین ساختمان­هایی در شهر تبریز و نهایتاً ارائه الگوی مناسب برای صدور پروانه ساختمانی در مناطق مناسب و استفاده حداکثری از این الگو می باشد. روش پژوهش پیمایشی و تحلیلی است. داده ها با استفاده از روش کتابخانه ای، میدانی بوده و داده های حاصل از پرسشنامه جمع آوری و استخراج شده است. اطلاعات و داده های مورد نظر با استفاده از نرم افزار Spss و با تکیه بر تجزیه و تحلیل کمی، آمار توصیفی، استنباطی و همچنین آزمون کای اسکور مورد ارزیابی توصیقی و مقایسه ای قرار گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که اولاً روش بلندمرتبه سازی توانسته است تا حدود زیادی مشکل تأمین مسکن در دو منطقه شهر تبریز را حل نموده و از گسترش شهر در افق جلوگیری نماید. امام علیرغم این مزیت اثر منفی بر رعایت حقوق همجواری و همسایگی داشته است و اینکه روش مناسبی برای حل مشکل زمین و مسکن در دو منطقه شهر تبریز نبوده است.

نزد ابن سینا، نفس انسانی به مثابة آینه، همواره مدرک ادراکاتی است که به نحو عرضی بر آن عارض می شود و به عبارت دیگر ادراکات، کیفیات عارض بر نفس هستند. محور ادراکات «تمثّل» است و نفس نیز دو ساحت ادراکی دارد، ساحت تجردی عقلانی که بازنمایندة کلیات، طبیعت و ذوات اشیا است و ساحت مادیِ حسی و خیالی که بازنمایندة جزئیات و عوارض اشیاء اکنون و گذشته است. ابن سینا، کیفیت هستی مندی ادراکات مختلف حسی، خیالی و عقلی در نفس را با نظریة ارتسام صور و تقشیر تبیین می کند؛ برای تبیین شکل گیری این الگوی معرفتی می توان چنین تصورکرد که فیلسوف حالات پدیداری ادراک را درون نگرانه در خود تصویر، و شاخصه های آن را احصا می کند، سپس با عرضه کردن آن به مبانی هستی شناختی اش نظریۀ معرفت را بیان می کند. ابن سینا مؤلفه هایی همچون ذهنیت دربرابر عینیت در مسئلة وجود ذهنی، عرض بودن علم و تأثیر کلی یا جزئی بودن ادراک را در نگاه پدیداری به ادراک تبیین می کند و به عرضۀ آن بر مبانی وجودشناسانه ای همچون تفکیک هستی به جوهر و عرض می پردازد و تفسیری معرفتی از عالم براساس همین اصل به همراه نگاه سه گانه به علیت ارائه می دهد و به الگوی خود در معرفت شناسی می رسد. نظام معرفتی سینوی مبتنی بر همین شاخصه ها و مبانی، به حصول نوعی ذات گرایی در تمام تبیین های معرفت شناسانه و پذیرش وحدت سنخی میان مدرِک و مدرَک می رسد.

هدف مطالعه حاضر، بهینه یابی الگوی کشت در قالب مدل چندهدفه در شرایط آب وهوایی نرمال و خشک، در منطقه گهرباران شهرستان ساری با استفاده از مدل الگوریتم ژنتیک می باشد. در این راستا، ترکیب بهینه محصولات، حداکثر بهره وری اقتصادی آب، حداقل مصرف آب، حداقل آلایندگی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی حاصل از کشت ارقام مختلف برنج تعیین و با شرایط فعلی منطقه مقایسه شده است. در این مطالعه از روش الگوریتم ژنتیک با لحاظ شرایط، سه سال آبی مختلف برای دستیابی به هدف مذکور استفاده شده است. جهت دستیابی به مدیریت توام اقتصادی و زیست محیطی از الگوی برنامه ریزی چندهدفه استفاده می شود. داده های مطالعه از سازمان جهاد کشاورزی و شرکت آب منطقه ای مازندران در سال زراعی 1399-1398 جمع آوری شد. همچنین جهت بهینه سازی از نرم افزار matlab استفاده شده است. نتایج نشان می دهد الگوی پیشنهادی الگوریتم ژنتیک در هر دو حالت آب و هوایی نسبت به الگوی فعلی منطقه دارای برتری است و دستیابی مناسب تر اهداف مطالعه را نشان می دهد. طبق الگوی بهینه در وضعیت نرمال آب و هوایی، هدف اقتصادی 16 درصد، هدف اکولوژیکی 5/3 درصد و هدف زیست محیطی 5/17 درصد بهبود خواهد یافت. همچنین در وضعیت آب وهوایی خشک هدف اقتصادی 17 درصد افزایش، هدف اکولوژیکی 22 درصد کاهش و هدف زیست محیطی 20 درصد کاهش را نسبت به الگوی کشت فعلی منطقه نشان می دهد. در هر دو حالت آب و هوایی پیشنهاد می شود رقم طارم هاشمی بیشترین میزان سطح زیرکشت را به خود اختصاص دهد. نتیجه مذکور با توجه به میزان کم مصرف آب و کود شیمیایی این رقم، منطقی به نظر می رسد.

طی سال های اخیر پارادایم زنجیره تامین پایدار به عنوان مدلی کارآمد برای زنجیره تامین سازمان ها ظهور نموده است که مزایای پایداری را شامل می شود از این رو پژوهش حاضر در راستای طراحی و تحلیل الگویی برای زنجیره تامین پایدار با تاکید بر محیط فعالیت پلیس است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از لحاظ روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، شامل مدیران و کارشناسان زنجیره تامین پلیس و نمونه آماری 100 نفره است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. در این تحقیق از طریق تحلیل دقیق ادبیات تحقیق زنجیره تامین پایدار و استخراج مولفه های آن، با استفاده از روش دلفی، و توزیع پرسشنامه محقق ساخته در میان کارشناسان زنجیره تامین ناجا جمع آوری و با به کارگیری روش معادلات ساختاری و نرم افزار PLS و رتبه بندی از طریق آزمون فریدمن تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد که ابعاد بهره وری و پاسخگویی تاثیر معنی داری بر شکل گیری زنجیره تامین پایدار در ناجا داشته اند. لذا مولفه هایی از این بعد که بیشتر متمرکز بر انعطاف پذیری و یکپارچکی می باشند بیشترین اهمیت را کسب کرده اند. نتایج بیانگر توجه به نگاه پایدار در تدوین زنجیره تامین در ناجا است و باید به ابعاد بهره وری با توجه به اهمیت آنها و نتایج تحقیق توجه ویژه ای نمود و چنانچه این اقدام صورت پذیرد موجب استفاده بهینه ازمنابع، زمان، مکان و بهینه سازی فرآیند آمادی خواهد شد.